Bolesti pankreasa je teško otkriti zato što je ovaj organ nepristupačan. Ljekari primijenjuju, prije svega, fizički pregled, ali on ne daje pouzdanu sliku upravo zbog lokacije ovog organa.
Za dijagnostiku eventualnih poremećaja je važna i analiza krvne slike, ali i njeni nalazi mogu da zavaraju. Koje bolesti napadaju pankreas, kako on boli i koji su još simptomi? Pročitajte!
Akutna upala pankreasa
Akutna upala pankreasa je iznenadni napad koji karakteriše oštar bol u gornjem dijelu stomaka. Veoma je jak i traje nekoliko dana. Ostali simptomi akutnog pankreatitisa su mučnina, povraćanje, dijareja, nadimanje i visoka temperatura.
Među najčešćim uzrocima akutne upale pankreasa su kamen u žučnoj kesi, hronično konzumiranje al*ohola, ali i visok nivo masnoća u krvi. Razlozi mogu biti i nasledni, a pored nekih povreda i infekcija, pankreas može biti oštećen i zbog poremećaja u elektrolitima i hormonima.
Hronična upala pankreasa
Ova bolest je progresivna, a njeno napredovanje uništava pankreas. Češća je kod muškaraca nego kod žena, najčešće se javlja između 30. i 40. godine života.
Simptomi su veoma slični onima kod akutnog pankreasa, najčešće tegobe su bol u gornjem delu stomaka i proliv. Kako se bolest razvija, pacijenti gube na telesnoj težini i postaju neuhranjeni. U odmakloj fazi, kod bolesnika se može javiti i dijabetes melitus.
Najčešći uzrok je redovno pijenje al*ohola. Mogući su i nasledni poremećaji, kao i cistične fibroze. Kod značajnog broja pacijenata, nikad se ne utvrdi tačan razlog.
Naslijedni pankreatitis
Stalni napadi akutne upale pankreasa, koji se jave rano – prije 30. godine, najčeće su posljedica naslijednih abnormalnosti gušterače ili drugih organa za varenje. Ovi pacijenti često dobiju i hronični pankreatitis, a kao posljedica se jave cistične fibroze.
Simptomi su hroničan bol, proliv, neuhranjenost, a pacijenti pate i od dijabetesa.
Rak pankreasa
Karcinom pankreasa je često nazvan “tihi ubica”, jer u prvo vrijeme ne izaziva nikakve tegobe. Prvo što se obično primijeti je žutilo kože, a drugih simptoma tada još nema. Zato je rano otkrivanje pre izuzetak, nego pravilo.
Bol pankreasa se osjeća “ispod rebara”, u sredini ili malo više na lijevoj strani. U prvo vrijeme je blag i pogoršava se nakon jela i pića. Može biti oštar, ali i da mijenja intenzitet i traje po nekoliko dana.
Obično se bol pogoršava kad pacijent legne na leđa, pa mu prija kad sjedi, blago nagnut unaprijed.
Često se ovaj bol širi prema leđima, oštar je i ne mijenja se prilikom pokreta. Ako je uzrok bola pankreasa kamen, onda se on osjeća kao probadanje. Ako je posljedica konzumacije al*ohola, bol je manje oštar i teže ga je lokalizovati.
Ljekari upozoravaju da se bol u stomaku ne smije, bez ozbiljne dijagnostike, pripisivati upali pankreasa, jer su moguće brojne druge dijagnoze.