Svake godine čak 4.000 ljudi u Srbiji oboli od raka debelog crijeva. Veliki broj pacijenta se javlja u poodmakloj fazi bolesti kada je liječenje teško i komplikovano, ali nije nemoguće.
U odnosu na ranije godine, u Srbiji se poprilično napredovalo kada je terapija liečenja raka debelog creva u pitanju.
Ipak, ono u čemu još uvek zaostajemo jeste svest da se ova bolest može javiti u bilo kom dobu i da može da pogodi bilo koga, nezvaisno od pola, starosti, načina života. Zbog toga lekari apeluju da čim se primete bilo kakvi simptomi treba se za pomoć obratiti lekarima.
– Ono što je veoma važno je, da je ove godine u Srbiji, uvedena ciljana terapija u 1. liniji liječenja raka debelog crijeva, što je Srbiju izjednačilo sa standardom leijčenja u Evropi. Zahvaljujemo RFZO-u, ali i svima koji svakodnevno rade da se život i liječenje pacijenata neometano odvija, kolegama lekarima, medicinskim sestrama, članovima porodica pacijenata i strateljima čiji su rad i posvećenost često nedovoljno vidljivi u društvu – izjavila je dr Marija Ristić medikalni onkolog sa Instituta za onkologiju i radiologiju Srbije.
U Srbiji je rak debelog crijeva drugi vodeći uzrok smrti među malignitetima.
– Približno 25% pacijenata već prilikom postavljanja dijagnoze ima metastatsku bolest, koja očekivano ima najlošiju prognozu. U Srbiji se rak debelog crijeva kasno otkriva i to je jedan od razloga zašto je mortalitet za 20 – 30% viši nego u razvijenim zemljama Evrope – izjavio je dr Feđa Đordjević, onkolog Instituta za onkologiju i radiologiju Srbije.
Zbog toga ljekari često apeliju na mlade ljude da se kontrolišu i da čim primijete neke od simptoma urade sve potrebne analize.
– Ova bolest može da se javi u bilo kom uzrastu, posljednjih godina sve više viđamo mlade pacijente, kod mlađih osoba je tada obično genetski uslovljeno, ali poslhjednjih godina sve više viđamo i slučajeve koji nisu genetski uslovljeni. Ono što je bitno jeste da se i mladi ljudi jave ljekaru čim osjete prve simptome bolesti, bilo da su to promjene u režimu pražnjenja crijeva, smjena dijareje i opstipacije, bolovi, dugotrajni u stomaku ili pojava krvi u stolici. Ne treba oklijevati, obično pacijenti misle da su hemoroidi u pitanju ili nešto drugo. Uvijek treba provjeriti, jer kada se pacijetni jave na vrijeme ova bolest je izlječiva u potpunosti izglječiva – rekla je dr Marija Ristić sa Instituta za onkologiju i radiologiju Srbije za Glossy.
Brz ritam života, nepravilna ishrana, stres i drugi faktori utiču na to da nemamo dovoljno vremena ni strpljenja da čekamo na preglede, zbog čega se mnogi odlučuju da sačekaju da bolest prođe sama od sebe. Ponekad možda i ne znamo da prepoznamo simptome čak iako su prisutni.
– Jedini pravi način je da se pacijent javi gastroenterologu i da se uradi kolonoskopija. Jedino tako se sa sigurnošću može utvrditi da je ova bolest u pitanju. Onda može da se preduzme i liječenje – savjetuje doktorka.
Način leijčenja se razlikuje od pacijetna do pacijenta, pa se svakom mora posvetiti posebna pažnja. Na osnovu analiza utrvrđuje se šta je to što svakom od njih može da najbolje pomogne. Ponekad je potrebno uraditi operaciju, a nekada proces liječenja bude potpuno drugačiji.
– Svaki pacijent je priča za sebe i samim tim zahtijeva jedinstven pristup. Precizna medicina dosta doprinosi uspješnom liječenju, jer omogućava da se na osnovu genetike, biomarkera i nekih drugih karakteristika sagledaju potrebe svakog pacijenta pojedinačno. Mi na taj način prilagođavamo terapiju pacijentu, jer ne reaguje svako isto na određeni lijek. Na taj način se nude efikasnija rejšenja. Naravno, kada govorimo o prevenciji, ona je ključna kako bi se izbjegao rizik oboljevanja – kaže dr Violeta Škrelja, ljekar na specijalizaciji iz onkologije Univerzitetski klinički centar Srbije.
Ono što svako od nas treba i mora da uradi jeste da vodi računa o tome kakav način života vodi, jer se time prevenira nastanak bolesti.
– Savremena medicina ne zna tačan uzrok nastajanja raka debelog crijeva. Nekada se krive virusi za to, nekada način života, ali ono što mi možemo da uradimo a da spriječimo to, jeste da izbjegavamo konzerviranu hranu, prerađevine od mesa, možemo više da se krećemo, to su sve faktori koji mogu da nam pomognu da preveniramo nastanak ove bolesti – objasnila je dr Marija Ristić.
Čak iako se odrade osnovne biohemijske analize i kontrola krvne slike i rezultati ne pokažu nikakva odstupanja to ne znači da je u organizmu sve u redu.
– Laboratorijske analize mogu da budu normalne, ali to ne znači da neki problem ne može da postoji. Najbolji način za otkrivanje raka u ranoj fazi, je pregled specijalite gastroenterologa – zaključuje doktorka.