Rak debelog crijeva je maligni tumor koji se može razviti na nivou cijele dužine debelog crijeva ili na njegovom završnom dijelu – rektumu
Rak rektuma možda neće izazvati nikakve simptome, posebno u početnim fazama. Mnogi ljudi zanemaruju simptome jer su blagi ili nealarmantni. Kada se pojave bilo kakvi značajni simptomi, rak je generalno u poodmakloj fazi.
Rak rektuma i koji su njegovi simptomi
Neki od simptoma koji mogu ukazivati na rak rektuma su:
-promjena navika crijeva, kao što su zatvor, dijareja ili tanka, oskudna stolica koja traje duže od nekoliko dana
-krvarenje iz rektuma, koje može da se manifestuje kao krv u stolici ili krvlju umrljan donji veš
-neprekidna potreba za pražnjenjem crijeva
-osjećaj da je crijevo delimično prazno
-povećana letargija i slabost
-smanjen kapacitet vježbanja
-nenamjerni gubitak težine
-nadimanje
-grčevi u stomaku, tup bol ili bolovi koji ne prolaze.
Ovi simptomi ne znače nužno da osoba ima rak rektuma. Međutim, rana konsultacija sa ljekarom može pomoći u pravovremenoj dijagnozi i liječenju. Ljekaru mora hitno da se skrene pažnja na krvarenje iz rektuma. Žene u PMS-u ne bi trebalo da ignorišu grčeve koji traju duže nego obično mešajući ih sa menstrualnim grčevima. Rektalno krvarenje ili nadimanje mogu se pomiješaju sa menstruacijom ili mrljama između menstruacija.
Svaki i bilo koji neuobičajeni simptomi moraju odmah da se saopšte ljekaru.
Šta je rak rektuma
Rak rektuma se odnosi na nekontrolisani rast ćelija u rektumu, koji je poslednji dio debelog crijeva blizu anusa. Rak rektuma se može javiti izolovano ili zajedno sa rakom debelog crijeva (najduži dio debelog crijeva). Rak rektuma i debelog crijeva naziva se kolorektalni karcinom.
Rektum je dugačak oko 12-15 centimetara. On služi kao privremeno skladište svarene hrane (fecesa) dok ne počne pražnjenje crijeva.
Rak rektuma može postepeno da se razvija tokom nekoliko godina. Obično počinje kao mala izraslina ili masa, nazvana rektalni polip, ograničena na unutrašnju oblogu rektuma. Neki rektalni polipi, kada se ne leče, mogu prerasti u rak rektuma. Nelečeni rak rektuma može vremenom da se proširi i zahvati druge organe, posebno jetru i pluća.
Koji su rizici za rak rektuma
Rizik od raka rektuma mogu da povećaju određeni uslovi kao što su:
-starije životno doba: oko 90 odsto karcinoma rektuma javlja se kod ljudi starijih od 50 godina. Rizik od dobijanja raka rektuma raste s godinama. United States Preventive Services Task Force preporučuje skrining za kolorektalni rak kod svih odraslih između 50-75 godina. Ljudi sa dodatnim faktorima rizika mogu da se -konsultuju sa svojim ljekarom da bi se pregledali u ranijem starosnom dobu. Skrining nakon 75 godina može se uraditi ako osoba to želi nakon konsultacije sa ljekarom.
-inflamatorne bolesti crijeva (IBD): ovo se odnosi na osobe koje pate od Kronove bolesti ili ulceroznog kolitisa.
-značajna lična ili porodična istorija: ovo se odnosi na osobe koje su same ili njihovi rođaci u prvom koljenu (roditelji, braća i sestre ili djeca) imale rektalne polipe ili rak.
-određena genetska stanja: ovde se misli na stanja, kao što su porodična adenomatozna polipoza (FAP) ili Linčov sindrom.
U druge faktore koji mogu da povećaju rizik od raka rektuma spadaju:
-način života skopčan s dugim sjedenjem
-ishrana bogata visokim sadržajem masti i malo vlakana, uključujući ishranu sa malo voća i povrća
-konzumiranje duhana ili alkohola
-prekomjerna težina ili gojaznost